Suy dinh dưỡng ở trẻ em là gì?

Suy dinh dưỡng trẻ em là tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng bao gồm thiếu năng lượng, protein, lipid và các vi chất dinh dưỡng. Bệnh phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi, đặc biệt là trẻ dưới 3 tuổi. Theo báo cáo Tình hình Trẻ em Thế giới năm 2019 của Tổ chức Unicef, trên thế giới cứ 3 trẻ dưới 5 tuổi thì có một trẻ thiếu dinh dưỡng. Tỷ lệ suy dinh dưỡng ở Việt Nam ở trẻ em dưới 5 tuổi 19,6% đến dưới 20%, với hơn 230.000 trẻ em dưới 5 tuổi thiếu dinh dưỡng cấp tính nặng mỗi năm; đây cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng thể thấp còi và tử vong ở trẻ dưới 5 tuổi.

Những “con số biết nói” này đã dấy thực trạng số trẻ em phải chịu hậu quả từ chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học, không đáp ứng đủ và đúng nhu cầu đang rất báo động.

Dấu hiệu cảnh báo trẻ suy dinh dưỡng

4 dấu hiệu cảnh báo cho thấy trẻ có thể đang bị suy dinh dưỡng, phụ huynh cần nhận biết, có biện pháp can thiệp kịp thời nhằm giúp trẻ bắt kịp đà tăng trưởng tối ưu.

Không tăng cân, chiều cao

Cân nặng, chiều cao là hai tiêu chí đầu tiên, quan trọng để đánh giá sự phát triển thể chất của trẻ. Bố mẹ có thể dựa vào bảng chiều cao, cân nặng chuẩn để theo dõi tình hình tăng trưởng của trẻ.

Nếu trẻ có dấu hiệu suy dinh dưỡng, cân nặng, chiều cao sẽ gần như đứng yên trong vòng 3 tháng. Ngoài ra, nếu cân nặng của trẻ nhỏ hơn -2SD (độ lệch chuẩn) so với cân nặng tiêu chuẩn trung bình, có chiều cao thấp hơn -2SD so với chiều cao tiêu chuẩn thì khả năng cao trẻ bị suy dinh dưỡng.

Bên cạnh đó, PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho biết, bố mẹ có thể nhận diện trẻ suy dinh dưỡng qua các dấu hiệu như: tay chân còi cọc, lỏng lẻo do mất mô cơ, mỡ; da trở nên mỏng, khô, xanh xao; môi khô, tróc nứt; mặt xanh xao, má hóp và mắt trũng; tóc thưa và rụng nhiều; móng tay chân nhăn, lồi lõm, sọc, xốp dễ gãy...

Chậm phát triển vận động

Tùy theo từng giai đoạn phát triển, trẻ sẽ đạt những cột mốc vận động tương ứng. Do đó, nếu trẻ chậm phát triển vận động cũng được xem là một trong những dấu hiệu cảnh báo suy dinh dưỡng. Bố mẹ có thể tự kiểm tra khả năng vận động của trẻ tại nhà nhằm bước đầu xác định tình trạng suy dinh dưỡng của trẻ qua các giai đoạn phát triển.

Giai đoạn 0-3 tháng: trẻ có thể ngóc đầu dậy khi nằm sấp, xoay đầu khi nằm ngửa.

Giai đoạn 3-6 tháng: trẻ biết lẫy, thị lực phát triển tốt và nhanh nhạy, trẻ rất thích thú với những đồ vật xung quanh, những đồ chơi nhiều màu sắc. Thính lực cũng phát triển, trẻ biết phản ứng lại với âm thanh.

Giai đoạn 6-9 tháng: trẻ có thể ngồi vững, bò nhanh, cầm nắm đồ vật. Ngoài ra, trẻ cũng dần quen với việc ăn dặm.

Giai đoạn 9-12 tháng: trẻ vận động liên tục, nhiều trẻ đã biết vịn điểm tựa để đứng lên. Trẻ cũng có thể tự xúc ăn dù còn làm rơi rớt thức ăn nhiều, tự uống nước. Bé biết chọn đồ chơi mình thích, thực hiện những hành động đơn giản khi được yêu cầu.

Giai đoạn 1-3 tuổi: trẻ phát triển các kỹ năng vận động thô như chập chững những bước đầu tiên mà không cần nắm tay người khác, có thể ném bóng, kéo đẩy đồ chơi, trèo cầu thang bằng 2 tay 2 chân, đạp xe 3 bánh... và kỹ năng vận động tinh như xếp chồng hình khối, lật trang sách, cầm bút chì màu...

Không hào hứng với các bữa ăn

Trẻ thường tỏ ra kém hào hứng với bữa ăn, nhìn thức ăn là khóc hoặc chạy trốn, hay nôn ói khi ăn, chỉ ăn một vài loại thực phẩm quen thuộc, không muốn thử món mới, không tập trung khi ăn uống, thời gian mỗi bữa ăn kéo dài trên 30 phút... Đây là các dấu hiệu cho thấy trẻ biếng hoặc chán ăn, kéo theo nguy cơ suy dinh dưỡng.

Mệt mỏi, cáu gắt

Một trong những dấu hiệu cảnh báo trẻ suy dinh dưỡng là trẻ luôn cảm thấy mệt mỏi, kém năng động, lười chơi chung với bạn bè, chỉ thích ngồi chơi một mình hoặc nằm, thờ ơ với mọi người và sự việc xung quanh...

Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng nặng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, chậm lớn, suy giảm sức đề kháng hoặc thậm chí tử vong. Bố mẹ không nên chủ quan khi trẻ hay mắc phải các bệnh hô hấp, rối loạn tiêu hóa, rối loạn giấc ngủ, hay đau ốm, mắc các bệnh lý nhiễm trùng, lâu lành các vết thương... Đây là những nguy cơ khiến trẻ bị suy dinh dưỡng.

Ngoài ra, một số dấu hiệu do thiếu vitamin, khoáng chất cũng có thể cảnh báo tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ như: thiếu vitamin A dẫn đến khô mắt, quáng gà, tăng nguy cơ giảm thị lực và nhiễm trùng; thiếu sắt có thể gây suy giảm chức năng não, các vấn đề về điều hòa thân nhiệt, dạ dày; thiếu kẽm là chán ăn, còi cọc, chậm lành vết thương, đau bụng, tiêu chảy; thiếu iốt gây phì đại tuyến giáp vì phải tăng hoạt động để tiết hormone.

"Những dấu hiệu kể trên là cơ sở bước đầu để ba mẹ đánh giá tình trạng sức khỏe của trẻ, từ đó, kịp thời đưa trẻ đi khám, có những chỉ định xét nghiệm chuyên sâu", phó giáo sư Lê Bạch Mai nhấn mạnh.

Các nguyên nhân chính khiến trẻ hấp thu dưỡng chất, năng lượng ít hơn năng lượng tiêu hao là trẻ bị nhiễm trùng, mắc các dị tật liên quan đến hệ tiêu hóa, chế độ dinh dưỡng cho trẻ chưa phù hợp... Trẻ suy dinh dưỡng nếu không được nhận biết sớm, kéo dài sẽ gây ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển thể lực, trí tuệ, hành vi, khả năng học tập của trẻ hiện tại cũng như khi trưởng thành.

Khi có các dấu hiệu trên, phụ huynh có thể cho trẻ đến bác sĩ thăm khám, xét nghiệm để được tư vấn và có hướng điều trị phù hợp bằng chế độ dinh dưỡng tương ứng.

Bách Thảo Dược không ngừng nghiên cứu, phát triển & sản xuất những sản phẩm chất lượng, hiệu quả, an toàn cho các thương hiệu với nguồn dược liệu đa dạng, đạt chuẩn.

Nhà máy sản xuất TPCN Bách Thảo Dược tự hào là đơn vị đạt chuẩn GMP mang đến những dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín trong lĩnh vực sản xuất TPBVSK. Liên hệ với chúng tôi tại:

NHÀ MÁY SẢN XUẤT TPCN BÁCH THẢO DƯỢC GMP

Văn phòng: BT06-23, Biệt thự Ngoại Giao Đoàn, Bắc Từ Liêm, Hà Nội

Nhà máy: Lô Q - 6, KCN Tràng Duệ, Thuộc Khu Kinh Tế Đình Vũ - Cát Hải, Xã An Hoà, Huyện An Dương, Hải Phòng

Hotline: 0888846969

Email: bachthaoduoc.com@gmail.com